Thế chấp đất nhưng không trả được nợ có bị mất đất không?

Trong bối cảnh vay mượn ngày càng phổ biến, nhiều người sử dụng quyền sử dụng đất để thế chấp tại ngân hàng hoặc cá nhân. Tuy nhiên, nếu không trả được nợ đúng hạn, có nguy cơ bị mất đất. Vậy, pháp luật quy định như thế nào về vấn đề này? Có cách nào để giữ lại đất trong trường hợp khó khăn về tài chính?

1. Định nghĩa?

Theo khoản 1 Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015, thế chấp tài sản là việc một bên (bên thế chấp) dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ đối với bên kia (bên nhận thế chấp) mà không phải chuyển giao tài sản đó.

Trong trường hợp này, tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất, nghĩa là người vay giữ quyền sử dụng đất nhưng nếu vi phạm nghĩa vụ trả nợ thì bên cho vay có quyền xử lý tài sản đó theo thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp.

2. Không trả được nợ thì có bị mất đất?

Câu trả lời là CÓ THỂ MẤT ĐẤT, nếu:

• Đến hạn trả nợ mà không thanh toán đúng cam kết;

• Bên cho vay thực hiện quyền xử lý tài sản đảm bảo theo hợp đồng và quy định pháp luật.

Căn cứ Điều 299 và 303 Bộ luật Dân sự 2015, bên nhận thế chấp có quyền bán tài sản thế chấp để thu hồi nợ, hoặc yêu cầu Tòa án/bên thứ ba xử lý tài sản thông qua đấu giá.

Tuy nhiên, người thế chấp vẫn có quyền chuộc lại đất trước thời điểm bán đấu giá nếu thanh toán đầy đủ khoản nợ (gốc, lãi, phí…).

Thủ tục hòa giải trước khi khởi kiện vụ án dân sự: Khi nào bắt buộc

3. Có cách nào để không bị mất đất?

Một số cách có thể giúp người thế chấp giảm nguy cơ mất đất:

• Thương lượng gia hạn nợ với bên cho vay;

• Bán đất để trả nợ, nếu chưa đến thời hạn xử lý tài sản;

• Thế chấp lại tại nơi khác để vay và trả nợ;

• Nhờ người thân trả nợ thay để giữ đất.

Trường hợp có dấu hiệu ép buộc, lừa đảo hoặc lãi suất quá cao, vô lý, người vay có thể khiếu nại hoặc khởi kiện yêu cầu bảo vệ quyền lợi.

---

❓HỎI ĐÁP THƯỜNG GẶP

Hỏi: Đất đang thế chấp nhưng bên vay vẫn ở trên đất thì có bị đuổi không?
Đáp: Không. Bên vay vẫn có quyền sử dụng đất cho đến khi bị xử lý tài sản theo quy định.

Hỏi: Nếu đất là tài sản chung của vợ chồng thì có cần chữ ký của cả hai?
Đáp: Có. Đây là tài sản chung phải có sự đồng ý bằng văn bản của cả hai vợ chồng.

Hỏi: Bằng giấy tay có giá trị pháp lý không?
Đáp: Không. Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất phải được công chứng và đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai thì mới có hiệu lực.

Hướng dẫn viết đơn khởi kiện chi tiết – Mẫu và lưu ý quan trọng

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Bình Dương
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, phường Tân Đông Hiệp, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
🕒 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)