1. Thực tế nhiều người đang gặp
Rất nhiều trường hợp người dân cho người thân, bạn bè, hàng xóm mượn đất để canh tác hoặc xây nhà ở nhờ. Sau thời gian dài, khi muốn lấy lại đất, bên mượn lại không trả, thậm chí còn khẳng định đó là đất của họ.
2. Cho mượn đất có cần lập văn bản?
Theo pháp luật dân sự, việc cho mượn đất là quan hệ hợp đồng mượn tài sản (Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015). Tuy nhiên, nếu không lập thành văn bản mà chỉ thỏa thuận miệng, thì vẫn có giá trị pháp lý nhưng rất khó chứng minh nếu xảy ra tranh chấp.
Đặc biệt, với đất đai – tài sản đặc biệt – nếu mượn trong thời gian dài, người sử dụng đất có thể yêu cầu được cấp giấy chứng nhận nếu đủ điều kiện theo Luật Đất đai.
Hợp đồng cọc mua bán nhà đất: Những điều cần lưu ý
3. Khi nào có thể đòi lại đất đã cho mượn?
Chủ đất có quyền đòi lại đất đã cho mượn nếu:
-
Có chứng cứ chứng minh việc cho mượn (văn bản, người làm chứng, tin nhắn, giấy tờ…).
-
Đã thông báo chấm dứt việc mượn và cho thời gian hợp lý để bên mượn trả lại.
-
Không có thỏa thuận về việc cho mượn vĩnh viễn hay tặng cho.
Trong một số trường hợp, tòa án vẫn công nhận quyền đòi lại đất ngay cả khi không có giấy mượn, nếu chủ đất chứng minh được quá trình sử dụng đất, nguồn gốc đất và ý chí chỉ cho mượn, không chuyển nhượng.
4. Cho mượn đất lâu năm, người mượn xây nhà – có đòi được không?
Đây là tình huống khá phức tạp:
-
Nếu chứng minh được chỉ là cho ở nhờ, thì chủ đất có quyền yêu cầu người mượn trả lại đất và tháo dỡ công trình.
-
Nếu bên mượn xây nhà trên đất một cách hợp pháp, có đăng ký thường trú, hoặc kê khai sử dụng ổn định trên 10 năm, có thể được xem xét là “người có quyền lợi liên quan” và tòa án có thể áp dụng nguyên tắc chia giá trị tài sản.
Tình huống này cần xem xét kỹ chứng cứ và thời gian sử dụng đất.
5. Một số lưu ý để tránh mất đất
-
Luôn lập văn bản có chữ ký hai bên khi cho mượn , nêu rõ thời hạn và mục đích sử dụng.
-
Không nên để thời gian mượn kéo dài quá lâu mà không có nhắc nhở, quản lý.
-
Có thể lập giấy chấm dứt khi không còn nhu cầu cho mượn.
-
Theo dõi tình hình sử dụng , tránh để người mượn tự ý làm nhà, xây dựng lâu dài.
chứng minh khoản vay không có hợp đồng
6. Nên làm gì khi người mượn không trả?
-
Gửi văn bản yêu cầu trả lại đất.
-
Hòa giải tại UBND cấp xã.
-
Nếu không thành, nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để đòi lại quyền sử dụng đất.
Thông tin liên hệ:
Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Bình Dương
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, phường Tân Đông Hiệp, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
🕒 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)
