Không phải mọi hợp đồng được ký kết đều có giá trị pháp lý. Trong một số trường hợp, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu và không phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa các bên. Việc hiểu rõ về hợp đồng vô hiệu sẽ giúp bạn phòng tránh rủi ro pháp lý khi giao kết hợp đồng.
1. Hợp đồng vô hiệu là gì?
Theo quy định tại Điều 123 đến Điều 133 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vô hiệu là hợp đồng không có giá trị pháp lý ngay từ thời điểm giao kết, vì vi phạm các điều kiện có hiệu lực như:
-
Năng lực chủ thể
-
Ý chí tự nguyện
-
Mục đích và nội dung hợp pháp
-
Hình thức hợp đồng
2. Các trường hợp hợp đồng vô hiệu phổ biến
✅ Do giả tạo
Hai bên giả vờ giao kết hợp đồng để che giấu giao dịch khác. Ví dụ: hợp đồng mua bán để che giấu việc tặng cho nhằm tránh thuế.
✅ Do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
Một bên bị ép buộc hoặc bị cung cấp thông tin sai lệch khi ký hợp đồng.
✅ Do người chưa đủ năng lực hành vi dân sự ký kết
Ví dụ: người chưa đủ 18 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự.
✅ Do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội
Ví dụ: hợp đồng mua bán ma túy, mua bán tài sản trộm cắp.
✅ Do không tuân thủ hình thức bắt buộc
Ví dụ: hợp đồng chuyển nhượng đất không lập thành văn bản hoặc không công chứng theo quy định.
Ủy Thác Là Gì? Tìm Hiểu Khái Niệm, Phân Loại Và Vai Trò Của Ủy Thác
3. Hậu quả pháp lý
-
Không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ pháp lý.
-
Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
-
Nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền.
-
Bên có lỗi gây ra phải bồi thường thiệt hại (nếu có).
4. Làm gì khi hợp đồng bị tuyên vô hiệu?
-
Xác định nguyên nhân là gì.
-
Chuẩn bị hồ sơ chứng cứ để yêu cầu tòa án tuyên vô hiệu (nếu cần).
-
Thực hiện nghĩa vụ hoàn trả theo quy định.
-
Xác định rõ ai là bên gây thiệt hại để yêu cầu bồi thường.
📌 Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến luật sư trước khi ký kết hợp đồng lớn hoặc khi phát hiện hợp đồng có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
❓ Hỏi – Đáp nhanh
📌 Hỏi 1: Nếu hợp đồng vô hiệu thì có phải hoàn trả lại tài sản không?
👉 Trả lời: Có. Các bên phải hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Nếu không thể hoàn trả bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền.
📌 Hỏi 2: Có cần nộp đơn ra tòa mới được tuyên hợp đồng vô hiệu không?
👉 Trả lời: Trong nhiều trường hợp, hợp đồng chỉ vô hiệu khi có phán quyết của tòa án. Nếu bên kia không đồng ý thì bạn cần khởi kiện yêu cầu tuyên vô hiệu.
📌 Hỏi 3: Nếu tôi là bên bị ép ký hợp đồng, có bị coi là vi phạm khi không thực hiện?
👉 Trả lời: Không. Nếu chứng minh được bị đe dọa, cưỡng ép, bạn có thể yêu cầu tuyên hợp đồng vô hiệu do bị ép buộc. Khi đó, bạn không bị xem là vi phạm.
TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý
Thông tin liên hệ:
Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Bình Dương
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, phường Tân Đông Hiệp, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
🕒 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)
Pingback: Hợp đồng tặng cho tài sản: Khi nào cần công chứng? - luattamduc.vn