Giành quyền nuôi con sau ly hôn cần chứng minh 3 yếu tố

Mở đầu: Nuôi con – quyền lợi và cũng là trách nhiệm sau ly hôn

Ly hôn không chỉ là sự chấm dứt mối quan hệ vợ chồng về mặt pháp lý, mà còn là thời điểm đặt ra nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến con cái, đặc biệt là quyền nuôi con sau ly hôn. Đây là nội dung được quan tâm nhiều nhất trong các vụ ly hôn, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến người lớn mà còn tác động lâu dài đến sự phát triển thể chất, tinh thần và tương lai của trẻ.

Nội dung trang

Trong thực tế, nhiều cặp vợ chồng sau ly hôn rơi vào tranh chấp gay gắt vì không thống nhất được ai là người trực tiếp nuôi con. Một số trường hợp còn sử dụng con cái như “đòn bẩy” để gây sức ép cho bên kia, khiến quyền lợi chính đáng của trẻ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chính vì vậy, pháp luật đã quy định rất rõ nguyên tắc giải quyết quyền nuôi con là: đặt lợi ích mọi mặt của con chưa thành niên lên hàng đầu.

Theo Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, khi ly hôn, nếu vợ chồng không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi, căn cứ vào điều kiện của cha, mẹ và nguyện vọng của con (nếu từ đủ 7 tuổi trở lên). Nhưng để Tòa ra phán quyết có lợi, người muốn giành quyền nuôi con phải chứng minh được rằng mình là người có đầy đủ điều kiện tốt nhất để chăm sóc và nuôi dạy con trong giai đoạn sau ly hôn.

Vậy cụ thể, cần chứng minh những gì để được Tòa giao quyền nuôi con? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ 3 yếu tố quan trọng mà cha hoặc mẹ cần chuẩn bị kỹ lưỡng, từ kinh tế – đạo đức – tinh thần, nhằm thuyết phục Tòa án và bảo vệ quyền làm cha, làm mẹ của mình một cách hợp pháp, hợp tình.

1. Chứng minh điều kiện kinh tế ổn định – nền tảng quan trọng để nuôi con

Một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để Tòa án xem xét việc giao quyền nuôi con sau ly hôn là điều kiện tài chính của cha hoặc mẹ. Bởi lẽ, sau ly hôn, người trực tiếp nuôi con sẽ một mình gánh vác mọi chi phí sinh hoạt, học tập, y tế, vui chơi và chăm sóc tinh thần cho con. Do đó, nếu bạn muốn giành quyền nuôi con, bạn phải chứng minh mình có khả năng kinh tế ổn định, đủ để đảm bảo cuộc sống tốt nhất cho trẻ.

Ly hôn khi chồng hoặc vợ ở nước ngoài mới nhất 2025

Tòa án đánh giá điều kiện kinh tế như thế nào?

Pháp luật không quy định cụ thể mức thu nhập tối thiểu để được nuôi con, tuy nhiên trong thực tiễn xét xử, Tòa án thường căn cứ vào tổng thể các yếu tố liên quan đến năng lực tài chính của từng bên. Các tiêu chí thường được xem xét bao gồm:

Thu nhập hàng tháng: Là yếu tố then chốt. Nếu bạn có công việc ổn định với mức lương đủ sống, khả năng giành quyền nuôi con sẽ cao hơn. Tòa sẽ ưu tiên giao con cho người có khả năng đáp ứng đầy đủ các chi phí cần thiết cho trẻ như học phí, ăn uống, khám chữa bệnh,…
Nguồn thu nhập có hợp pháp không: Mức thu nhập phải xuất phát từ công việc hợp pháp như: nhân viên, chủ kinh doanh, người làm nghề tự do có kê khai thuế rõ ràng,… Tòa không công nhận các khoản thu bất hợp pháp (cờ bạc, tín dụng đen,…).
Tài sản hiện có: Bao gồm nhà cửa, đất đai, xe, sổ tiết kiệm, tài khoản ngân hàng,… Những tài sản này giúp chứng minh bạn có nền tảng tài chính vững vàng để ổn định cuộc sống sau ly hôn.
Chi phí thực tế nuôi con: Tòa sẽ cân nhắc cả chi phí sinh hoạt thực tế của con hàng tháng (học phí, tiền ăn, tiền học thêm, bảo hiểm,…). Người nào có khả năng đáp ứng mức chi tiêu phù hợp với điều kiện sống hiện tại của trẻ sẽ được đánh giá cao.

Giành quyền nuôi con sau ly hôn cần chứng minh 3 yếu tố

Làm sao để chứng minh điều kiện kinh tế trước Tòa?

Việc chứng minh điều kiện tài chính không thể chỉ nói suông. Bạn cần cung cấp đầy đủ chứng cứ cụ thể, rõ ràng, chẳng hạn:

Hợp đồng lao động, bảng lương, sao kê ngân hàng 3–6 tháng gần nhất.
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (nếu bạn là chủ cơ sở kinh doanh).
Giấy tờ chứng minh sở hữu tài sản, như: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe, hợp đồng mua bán tài sản,…
Hóa đơn chi tiêu cho con: học phí, viện phí, mua sắm đồ dùng, bảo hiểm, tiền thuê gia sư,…

Bạn càng cung cấp nhiều tài liệu xác thực, rõ ràng thì càng tăng độ tin cậy trước Tòa và có cơ hội giành quyền nuôi con cao hơn.

Trường hợp người còn lại có kinh tế vượt trội thì sao?

Không phải lúc nào người có kinh tế mạnh hơn cũng được nuôi con. Tòa án sẽ xem xét toàn diện các yếu tố khác như tình cảm gắn bó, đạo đức, khả năng chăm sóc. Tuy nhiên, nếu điều kiện tài chính của bạn yếu kém, không có nhà ở ổn định, không có thu nhập cố định thì bạn sẽ gặp bất lợi lớn trong tranh chấp quyền nuôi con.

Trong trường hợp người kia có điều kiện kinh tế vượt trội, bạn cần tập trung chứng minh vào các yếu tố đạo đức, tình cảm và thời gian chăm sóc con – đây là hai yếu tố tiếp theo mà bài viết sẽ phân tích kỹ.

2. Chứng minh khả năng chăm sóc, đạo đức và thời gian dành cho con – yếu tố then chốt

Bên cạnh điều kiện tài chính, Tòa án đặc biệt quan tâm đến khả năng chăm sóc và phẩm chất đạo đức của cha hoặc mẹ – những yếu tố thể hiện môi trường sống, sự ổn định và an toàn cho con sau ly hôn. Bởi lẽ, trẻ không chỉ cần được nuôi dưỡng về vật chất, mà còn cần sự yêu thương, dạy dỗ, đồng hành về tinh thần để phát triển toàn diện.

Đây là yếu tố có tính quyết định trong các vụ tranh chấp quyền nuôi con, đặc biệt khi cả hai bên có điều kiện kinh tế tương đương nhau.

Tòa án đánh giá khả năng chăm sóc con như thế nào?

Pháp luật không có mẫu số chung về “khả năng chăm sóc con”, nhưng thực tiễn cho thấy, Tòa án thường căn cứ vào những khía cạnh sau:

Ai là người trực tiếp chăm sóc con từ trước đến nay: Nếu bạn là người thường xuyên đưa đón, cho ăn, dạy học, khám bệnh, theo sát sinh hoạt hằng ngày của con thì Tòa sẽ nghiêng về bạn. Việc này thể hiện bạn có thói quen và kỹ năng chăm sóc con, tạo cảm giác an toàn và ổn định cho trẻ.
Thời gian dành cho con: Người có thời gian linh hoạt hơn, có thể đưa đón con đi học, chăm sóc khi con ốm đau, theo sát quá trình học tập,… sẽ được đánh giá cao hơn người bận rộn, đi công tác liên tục hoặc thường xuyên vắng mặt.
Môi trường sống sau ly hôn: Nơi ở của bạn có an toàn, ổn định, phù hợp với trẻ không? Có đủ không gian sinh hoạt, học tập? Có ai hỗ trợ chăm con không (ví dụ: ông bà ngoại, vú nuôi,…)? Đây là những yếu tố Tòa sẽ xem xét kỹ.

Phẩm chất đạo đức – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của Tòa

Tòa án luôn đặt lợi ích của trẻ lên hàng đầu. Do đó, nếu bạn có đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, không vi phạm pháp luật, thì đây là điểm cộng rất lớn. Ngược lại, nếu bạn từng có hành vi:

Bạo lực gia đình, đánh đập con hoặc vợ/chồng cũ.
Nghiện ma túy, rượu bia nặng.
Có hành vi ngoại tình, sống buông thả, không gương mẫu.
Bị xử phạt hành chính, có án tích,…

… thì cơ hội giành quyền nuôi con sẽ giảm đáng kể, bất kể điều kiện tài chính của bạn có tốt đến đâu.

Chứng minh bằng cách nào?

Bạn nên chuẩn bị chứng cứ thể hiện quá trình nuôi dạy và chăm sóc con trước và sau ly hôn, ví dụ:

Hình ảnh, video các hoạt động sinh hoạt, đưa đón, vui chơi cùng con.
Lời khai từ giáo viên, người thân, hàng xóm về việc bạn chăm sóc con tốt.
Bằng chứng về lối sống đạo đức: Không có tiền án, tiền sự, xác nhận của chính quyền địa phương, giấy khen của cơ quan, thành tích cá nhân,…
Lịch làm việc linh hoạt: Nếu bạn có công việc tự do, làm online, hoặc có hỗ trợ từ người thân, đây là điểm cộng lớn để chứng minh bạn có thời gian dành cho con.

Ngược lại, nếu bên kia thường xuyên bỏ bê con, từng có hành vi bạo lực, ngoại tình, hoặc không quan tâm đến việc học hành, sức khỏe của trẻ, bạn có thể thu thập tin nhắn, ghi âm, hình ảnh, đơn tố cáo, hoặc đơn trình báo công an, bệnh viện để làm chứng cứ bất lợi cho họ.

Lưu ý trong trường hợp con từ đủ 7 tuổi trở lên

Theo khoản 2 Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, khi con đủ 7 tuổi, Tòa án sẽ tham khảo nguyện vọng của con để quyết định giao cho ai nuôi. Nếu bạn muốn giành quyền nuôi con trong trường hợp này, hãy giữ mối quan hệ tốt đẹp với con, tạo sự gắn bó và khiến trẻ cảm nhận được sự yêu thương từ bạn. Đây sẽ là yếu tố then chốt, đôi khi còn quan trọng hơn cả kinh tế.

3. Chứng minh mối quan hệ gắn bó giữa con và cha/mẹ – yếu tố tình cảm quyết định

Trong các vụ ly hôn tranh chấp quyền nuôi con, mối quan hệ tình cảm giữa cha mẹ và con cái là yếu tố không thể xem nhẹ. Bởi sau tất cả, điều mà Tòa án cần cân nhắc không chỉ là ai có điều kiện tài chính tốt hơn, ai chăm sóc giỏi hơn, mà còn là ai mới thật sự là người con mong muốn được sống cùng sau biến cố hôn nhân của cha mẹ.

Tình cảm gắn bó giữa con và cha/mẹ – tiêu chí bảo vệ lợi ích về mặt tinh thần

Pháp luật Việt Nam, cụ thể tại khoản 2 Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, quy định: “Con từ đủ bảy tuổi trở lên thì việc giao cho ai trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con.” Đây chính là căn cứ quan trọng để Tòa án đánh giá mối quan hệ giữa cha/mẹ và con, đồng thời xem xét yếu tố tình cảm có thực sự bền chặt hay không.

Nguyện vọng của trẻ sẽ được thẩm phán hỏi riêng trong một buổi làm việc kín, không có mặt cha mẹ, để tránh bị tác động. Nếu bạn là người luôn yêu thương, gần gũi, chăm sóc và tạo được niềm tin nơi con, khả năng con chọn bạn để sống cùng là rất cao – và điều này có thể làm thay đổi cục diện toàn bộ vụ án.

Các biểu hiện thường thấy của sự gắn bó giữa con và cha/mẹ

Tình cảm gắn bó không cần phải là điều gì lớn lao, mà thường được thể hiện qua những việc rất đời thường:

Con thường xuyên tìm đến bạn khi cần tâm sự, cần lời khuyên.
Trẻ thể hiện sự thoải mái, vui vẻ, an tâm khi ở cạnh bạn.
Bạn là người hiểu rõ thói quen, sở thích, tính cách và tâm lý của con.
Khi có vấn đề sức khỏe, học tập, hoặc các khó khăn trong cuộc sống, con luôn tìm đến bạn đầu tiên.
Bạn tham gia đầy đủ các hoạt động liên quan đến con: họp phụ huynh, biểu diễn ở trường, sinh nhật, khám sức khỏe, dạy học tại nhà,…

Tòa án sẽ đánh giá yếu tố này thông qua quan sát thái độ của trẻ, lời khai của con, lời khai của giáo viên, người thân, hàng xóm, hoặc các chứng cứ về quá trình chăm sóc và gắn bó với con.

Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn – Thủ tục và điều kiện cần biết 2025

Chứng minh bằng chứng cứ cụ thể

Muốn thuyết phục Tòa, bạn không thể chỉ nói suông rằng “con rất yêu tôi” hay “tôi yêu con nhất”. Bạn cần cung cấp chứng cứ cụ thể, khách quan, ví dụ:

Hình ảnh, video ghi lại những khoảnh khắc chơi đùa, sinh hoạt thường ngày với con.
Tin nhắn, thư tay, đoạn chat giữa bạn và con thể hiện sự gắn bó.
Lời khai của giáo viên, người giúp việc, hàng xóm xác nhận bạn là người thường xuyên đưa đón, chăm lo học hành cho trẻ.
Bản tường trình hoặc đơn xin sống với bạn của chính đứa trẻ nếu đã đủ 7 tuổi trở lên.
Biên lai học phí, hồ sơ bệnh án, phiếu tiêm chủng,… đứng tên bạn hoặc thể hiện bạn là người chịu trách nhiệm chính.

Đặc biệt, nếu bên còn lại ít tương tác với con, ít thể hiện sự quan tâm hoặc đã từng bỏ bê, đi làm ăn xa, không thường xuyên thăm nom con, bạn nên nêu rõ những tình tiết đó để chứng minh mối quan hệ giữa họ và con không bền chặt.

Lưu ý: không được tác động, lôi kéo hay ép buộc con

Việc chứng minh mối quan hệ tình cảm phải được thực hiện tự nhiên, chân thực và xuất phát từ tình cảm thực tế, không nên gượng ép hay “lôi kéo” trẻ bằng vật chất, quà cáp, hứa hẹn sẽ mua thứ này, làm điều kia nếu con đồng ý ở với mình. Những hành vi này nếu bị Tòa phát hiện, sẽ phản tác dụng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả tranh chấp.

Tòa luôn có cách để nhận ra tình cảm thật sự của trẻ thông qua lời nói, thái độ, ánh mắt và biểu cảm của con trong quá trình làm việc.

Kết luận: Muốn nuôi con, hãy chuẩn bị bằng hành động, không chỉ lời nói

Quyền nuôi con không dành cho người “muốn” mà dành cho người xứng đáng và có đủ điều kiện. Tòa án luôn đặt lợi ích tốt nhất của trẻ lên hàng đầu, do đó để giành quyền nuôi con sau ly hôn, bạn cần chứng minh được 3 yếu tố: kinh tế ổn định, khả năng chăm sóc toàn diện và sự gắn bó tình cảm với con.

Trong nhiều trường hợp, việc chuẩn bị đầy đủ chứng cứ tài chính, nhân thân, môi trường sống, cũng như các tài liệu pháp lý liên quan sẽ giúp bạn tăng khả năng thành công. Nếu cần thiết, nên nhờ luật sư tư vấn và đồng hành trong suốt quá trình tranh chấp quyền nuôi con để đảm bảo quyền lợi cho bạn và con mình một cách hợp pháp và bền vững.

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Bình Dương
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, phường Dĩ An, Thành phố Hồ Chí Minh.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
📘 Facebook: Luật sư Dân sự
🎵 TikTok: @luatsutuvantphcm
📍 Google Maps: Xem bản đồ
🕐 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)

DỊCH VỤ LUẬT SƯ, LUẬT SƯ HÔN NHÂN

Giành quyền nuôi con sau ly hôn cần chứng minh 3 yếu tố