Di chúc miệng có giá trị không? – Khi lời trăng trối là căn cứ pháp luật

1. Di chúc miệng là gì?

Theo quy định , di chúc miệng (do được ghi nhận từ lời nói của một người trước khi chết) phải đảm bảo về hình thức như sau:

• Phải có ít nhất hai người làm chứng;
• Lời nói cuối cùng phải được chép lại thành văn bản;
• Hai người làm chứng phải ký tên hoặc điểm chỉ trên văn bản;
• Văn bản chép lại di chúc miệng phải được chứng thực chữ ký, chứng thực điểm chỉ trong vòng 5 ngày làm việc.

Do đó, trong câu hỏi nêu trên, nếu lời trăng trối của người đã mất không được chép lại thành văn bản thì không được coi là di chúc hợp pháp. Nên trường hợp này, việc chia thừa kế sẽ được thực hiện theo quy định pháp luật mà không thực hiện theo lời trăng trối của người đã chết.

Di chúc miệng là hình thức để lại tài sản bằng lời nói, trong các trường hợp người để lại di sản:

• Lâm vào tình trạng tính mạng bị đe dọa nghiêm trọng, không thể lập văn bản được.

• Không có điều kiện lập di chúc bằng văn bản (do bệnh tật, chiến tranh, thiên tai…).

---

2. Điều kiện để di chúc miệng có hiệu lực

Theo Điều 629 Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc miệng chỉ được coi là hợp pháp nếu đủ cả 3 điều kiện sau:

📌 1 – Có ít nhất 2 người làm chứng: Những người này nghe rõ, hiểu rõ nội dung di chúc.

📌 2 – Người làm chứng phải ghi lại: Ghi lại bằng văn bản, ký tên ngay sau khi người lập di chúc trăng trối xong.

📌 3 – Mang đi công chứng/chứng thực trong vòng 5 ngày kể từ ngày lập di chúc.

Nếu quá 5 ngày mà không được công chứng/chứng thực, thì di chúc miệng mất hiệu lực.

Từ chối nhận di sản thừa kế – Thủ tục, hậu quả pháp lý cần biết

---

3. Ai không được làm chứng cho di chúc miệng?

Người làm chứng không được là:
❌ Người có quyền hưởng di sản theo nội dung di chúc
❌ Người chưa đủ 18 tuổi
❌ Người mất năng lực hành vi dân sự
❌ Người có khó khăn nhận thức, không làm chủ hành vi

---

4. Một số tình huống thường gặp

🔹 Cha mẹ nói miệng để lại nhà cho một người con – có được chia theo di chúc không?
→ Nếu có đầy đủ người làm chứng, ghi chép và công chứng trong 5 ngày, thì có hiệu lực. Ngược lại, phải chia theo pháp luật.

🔹 Băng ghi âm/trích xuất camera có giá trị không?
→ Không thay thế được điều kiện về người làm chứng và công chứng trong 5 ngày.

🔹 Người làm chứng là hàng xóm – có được không?
→ Được, miễn là không thuộc trường hợp bị cấm và không có quyền lợi từ di sản.

NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG VAY TÀI SẢN

---

5. Kết luận

Di chúc miệng tuy hợp pháp nhưng dễ xảy ra tranh chấp nếu không tuân thủ đúng quy định. Vì vậy, nếu có điều kiện, người để lại di sản nên lập di chúc bằng văn bản, có công chứng để đảm bảo tính pháp lý.

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Bình Dương
 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, phường Tân Đông Hiệp, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
 Điện thoại: 0987 79 16 32
 Email: luattamduc.law@gmail.com
 Website: luattamduc.vn
 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)