1. Cho vay nặng lãi là gì?

1.1. Khái niệm pháp lý

Cho vay nặng lãi là hành vi cho người khác vay tiền nhưng áp dụng mức lãi suất vượt quá trần luật định, gây thiệt hại cho người vay.
Nội dung trang
Toggle
Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất cho vay tối đa là 20%/năm (tương đương 1,67%/tháng, 0,055%/ngày).
Khi cho vay vượt quá, phần lãi vượt mức sẽ không có giá trị pháp lý.

Ví dụ: Vay 10 triệu đồng, nếu thỏa thuận lãi suất 30%/năm thì người vay chỉ phải trả tối đa 20%/năm, tức 2 triệu/năm.

1.2. Khái niệm trong thực tế xã hội

Trong đời sống, “cho vay nặng lãi” thường gắn với:

Vay nóng, vay nhanh: thủ tục đơn giản, không cần thế chấp.
Lãi suất tính theo ngày: 1.000 – 10.000 đồng/1 triệu/ngày (tương đương 36% – 360%/năm).
Hình thức núp bóng: hợp đồng mua bán, cầm đồ, hợp đồng dịch vụ… nhưng thực chất là cho vay.
Cách đòi nợ tiêu cực: gọi điện khủng bố, in tờ rơi bôi nhọ, đe dọa hoặc hành hung.

1.3. Tác động của cho vay nặng lãi

Đối với người vay: rơi vào vòng xoáy nợ nần, lãi chồng lãi, mất khả năng trả nợ, nguy cơ mất tài sản.
Đối với xã hội: gây mất trật tự an ninh, hình thành các băng nhóm tội phạm chuyên đi đòi nợ thuê.
Đối với nền kinh tế: méo mó thị trường tín dụng, đẩy người dân vào tín dụng đen thay vì tiếp cận nguồn vốn hợp pháp từ ngân hàng.

👉 Như vậy, cho vay nặng lãi không chỉ là vi phạm pháp luật mà còn là một vấn nạn xã hội, cần cảnh giác và xử lý kịp thời.

2. Dấu hiệu nhận biết cho vay nặng lãi

Trong thực tế, các đối tượng cho vay nặng lãi thường núp bóng dưới nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu phổ biến để người dân dễ nhận biết:

2.1. Lãi suất cao bất thường

Lãi suất tính theo ngày, không tính theo tháng hoặc năm.
Mức phổ biến: 1.000 – 10.000 đồng/1 triệu/ngày.
Quy đổi ra năm, mức này thường cao gấp nhiều lần so với mức hợp pháp (20%/năm).

👉 Bảng so sánh lãi suất thực tế và mức hợp pháp (với khoản vay 1.000.000 đồng):

Lãi/ngày	Lãi/năm (360 ngày)	Tỷ lệ %/năm	So với luật định (20%/năm)
1.000 đ	360.000 đ	36%	Gấp 1,8 lần
2.000 đ	720.000 đ	72%	Gấp 3,6 lần
5.000 đ	1.800.000 đ	180%	Gấp 9 lần
10.000 đ	3.600.000 đ	360%	Gấp 18 lần

👉 Như vậy, chỉ cần 2.000 đ/ngày cho 1 triệu vay đã vượt xa mức pháp luật cho phép.

2.2. Thủ tục vay đơn giản, “nhanh gọn” bất thường

Không cần thế chấp, không cần chứng minh thu nhập.
Chỉ cần CMND/CCCD, số điện thoại, địa chỉ là có thể vay ngay.
Một số trường hợp còn không có hợp đồng rõ ràng, hoặc hợp đồng lập ra chỉ để “che mắt” (ví dụ hợp đồng mua bán, cầm cố).

2.3. Hình thức hợp đồng trá hình

Ghi số tiền vay ít hơn số tiền thực tế nhận.
Hợp đồng thể hiện mua bán/cầm đồ nhưng kèm điều khoản trả tiền lãi hàng ngày.
Người vay không được giữ bản hợp đồng gốc.

2.4. Cách thức đòi nợ

Gọi điện, nhắn tin liên tục vào ban đêm, gây áp lực tinh thần.
Đến tận nơi cư trú, công ty, trường học để đòi tiền.
Đe dọa, bôi nhọ danh dự trên mạng xã hội.
Thậm chí thuê “xã hội đen” đến uy hiếp.

2.5. Lời mời chào thường gặp

Quảng cáo “cho vay nhanh, vay không cần thế chấp, chỉ cần CMND” dán khắp nơi.
Các app vay online với lãi suất thực tế cao gấp nhiều lần so với lãi suất hợp pháp.
Hình thức “vay góp”, “trả góp theo ngày” nhưng thực chất là thu lãi cắt cổ.

👉 Nhận diện đúng các dấu hiệu này sẽ giúp người dân tránh xa bẫy tín dụng đen, bảo vệ tài chính và quyền lợi hợp pháp của mình.

Cho vay nặng lãi: Quy định pháp luật, mức xử phạt và cách xử lý khi là nạn nhân

3. Quy định pháp luật về xử lý cho vay nặng lãi

3.1. Về giao dịch dân sự

Nếu lãi suất vượt quá 20%/năm, phần lãi vượt sẽ không có hiệu lực pháp luật.
Người vay chỉ có nghĩa vụ trả gốc và mức lãi trong phạm vi luật cho phép.
Trường hợp đã trả phần lãi vượt quá, người vay có quyền yêu cầu trả lại theo quy định của Bộ luật Dân sự.

3.2. Xử phạt hành chính

Theo Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi cho vay với lãi suất gấp từ 5 lần trở lên mức tối đa của Bộ luật Dân sự (tức >100%/năm) mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì:

Phạt tiền từ 5.000.000 – 20.000.000 đồng.
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp do cho vay nặng lãi mà có.

3.3. Truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017):

Cấu thành tội phạm:
- Cho vay với lãi suất gấp 5 lần trở lên mức pháp luật cho phép (>100%/năm).
- Thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn tái phạm.
Khung hình phạt:
1. Phạt tiền từ 50 triệu – 200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
2. Nếu thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng trở lên hoặc phạm tội có tổ chức → phạt tiền từ 200 triệu – 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng – 3 năm.
Hình phạt bổ sung: Có thể bị phạt tiền từ 30 triệu – 100 triệu đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 – 5 năm.

3.4. Các vụ việc thực tế

Nhiều đường dây tín dụng đen tại Bình Dương, TP.HCM, Hà Nội bị triệt phá vì cho vay với lãi suất từ 200 – 700%/năm.
Không chỉ bị truy tố hình sự, các đối tượng còn bị điều tra thêm về các tội danh liên quan như cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, làm nhục người khác.

👉 Như vậy, cho vay nặng lãi không chỉ vô hiệu về mặt dân sự, mà còn có thể bị xử phạt hành chính và truy tố hình sự tùy theo tính chất, mức độ.

4. Người vay cần làm gì khi rơi vào bẫy cho vay nặng lãi?

4.1. Giữ bình tĩnh và thu thập chứng cứ

Lưu giữ hợp đồng vay, giấy biên nhận, tin nhắn, cuộc gọi, giấy tờ chuyển tiền.
Chụp lại quảng cáo vay, thông tin người cho vay, tài khoản ngân hàng.
Đây là cơ sở quan trọng để chứng minh mức lãi vượt quá quy định pháp luật.

4.2. Xác định quyền lợi và nghĩa vụ

Người vay chỉ có nghĩa vụ trả tiền gốc + lãi trong phạm vi 20%/năm.
Phần lãi vượt quá mức này, người vay có thể không trả hoặc yêu cầu hoàn lại nếu đã trả rồi.

Ví dụ: Vay 20 triệu đồng, lãi suất bị thỏa thuận là 5%/tháng (60%/năm). Người vay chỉ phải trả tối đa 20%/năm, tức 4 triệu/năm.

4.3. Khi bị đe dọa, khủng bố tinh thần

Tuyệt đối không tự ý thỏa hiệp hoặc viết thêm giấy nợ mới.
Ghi âm, lưu giữ tin nhắn đe dọa, quay lại video (nếu có).
Trình báo ngay đến Công an phường/xã nơi cư trú để được bảo vệ.

4.4. Khi cần khởi kiện ra Tòa án

Người vay có thể khởi kiện yêu cầu tuyên hợp đồng vô hiệu phần lãi suất.
Hồ sơ khởi kiện gồm:
- Đơn khởi kiện;
- Giấy tờ vay nợ;
- Chứng cứ về việc trả lãi vượt mức;
- Các tài liệu chứng minh liên quan.
Tòa án sẽ xem xét và buộc bên cho vay chỉ được nhận lãi trong giới hạn hợp pháp.

4.5. Nhờ sự hỗ trợ từ Luật sư

Luật sư sẽ giúp tư vấn lãi suất hợp pháp,
Đại diện làm việc với Tòa án, cơ quan công an,
Bảo vệ quyền lợi cho người vay, tránh bị ép trả những khoản lãi vô lý.

👉 Tóm lại, khi rơi vào bẫy cho vay nặng lãi, người dân cần bình tĩnh, thu thập chứng cứ, báo công an kịp thời và nhờ luật sư hỗ trợ để bảo vệ quyền lợi chính đáng.

5. Cách xử lý khi gặp cho vay nặng lãi

Khi rơi vào bẫy tín dụng đen hoặc cho vay nặng lãi, người dân cần thực hiện từng bước như sau:

5.1. Xác định lại khoản vay

Đối chiếu hợp đồng và số tiền thực tế đã nhận.
Tính lại lãi suất theo quy định pháp luật (tối đa 20%/năm).
Ghi rõ phần lãi suất vượt mức để làm căn cứ khiếu nại.

5.2. Thương lượng trong khả năng

Trao đổi thẳng thắn với bên cho vay về quy định pháp luật.
Chỉ cam kết trả tiền gốc + lãi hợp pháp, tuyệt đối không ký thêm giấy nợ mới.
Nếu thương lượng được, lập biên bản rõ ràng.

5.3. Khi bị đe dọa, khủng bố

Thu thập chứng cứ: tin nhắn, ghi âm, hình ảnh.
Báo ngay cho Công an phường/xã để được bảo vệ.
Không tự ý đối đầu, tránh nguy hiểm đến bản thân và gia đình.

5.4. Khởi kiện hoặc tố giác

Khởi kiện dân sự: Yêu cầu Tòa án tuyên phần lãi vô hiệu, buộc trả lại tiền đã thu vượt.
Tố giác hình sự: Nếu đối tượng cho vay lãi >100%/năm và thu lợi bất chính ≥30 triệu đồng.
Cơ quan công an sẽ điều tra, xử lý hình sự theo Điều 201 BLHS.

5.5. Nhờ luật sư hỗ trợ

Luật sư sẽ giúp tính toán lãi hợp pháp,
Soạn đơn khởi kiện, đơn tố giác,
Đại diện khách hàng làm việc với công an và Tòa án,
Đảm bảo người vay chỉ phải trả trong phạm vi pháp luật, không bị đe dọa hay ép buộc.

👉 Tóm lại, cách xử lý hiệu quả nhất khi gặp cho vay nặng lãi là bình tĩnh, thu thập chứng cứ, nhờ cơ quan chức năng can thiệp và có sự đồng hành của luật sư để bảo vệ quyền lợi.

6. Dịch vụ luật sư hỗ trợ xử lý cho vay nặng lãi tại Luật Tâm Đức

Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực dân sự – hình sự, Luật Tâm Đức đã hỗ trợ hàng trăm khách hàng thoát khỏi vòng xoáy nợ nần do tín dụng đen và cho vay nặng lãi.

6.1. Tư vấn pháp lý toàn diện

Đánh giá hợp đồng vay, mức lãi suất.
Xác định phần lãi hợp pháp và phần lãi vô hiệu.
Đưa ra hướng giải quyết phù hợp: thương lượng, khởi kiện, tố giác hình sự.

6.2. Đại diện pháp lý

Soạn thảo đơn khởi kiện, đơn tố giác, yêu cầu Tòa án tuyên vô hiệu phần lãi suất.
Tham gia bảo vệ quyền lợi cho khách hàng trong suốt quá trình tố tụng.
Làm việc trực tiếp với cơ quan công an, Tòa án, thi hành án.

6.3. Bảo vệ khách hàng trước hành vi đe dọa

Tư vấn cách xử lý khi bị gọi điện khủng bố, đe dọa, bôi nhọ.
Hỗ trợ làm việc với cơ quan công an để ngăn chặn hành vi vi phạm.
Đề nghị xử lý hình sự với đối tượng có hành vi cưỡng đoạt, làm nhục hoặc bắt giữ người trái pháp luật.

6.4. Đồng hành đến khi vụ việc kết thúc

Theo sát vụ việc đến khi có bản án, quyết định của Tòa án.
Đảm bảo khách hàng chỉ phải trả trong phạm vi hợp pháp, không bị ép buộc trả lãi vô lý.
Hỗ trợ khách hàng ổn định cuộc sống, tránh rơi vào tín dụng đen trong tương lai.

👉 Với khẩu hiệu “Luật Tâm Đức – Bảo vệ quyền lợi chính đáng của bạn”, chúng tôi cam kết mang lại giải pháp pháp lý nhanh chóng, hiệu quả và an toàn cho mọi khách hàng khi gặp vấn đề liên quan đến cho vay nặng lãi và tín dụng đen.

7. Hỏi – Đáp về cho vay nặng lãi

❓ Câu hỏi 1: Vay 1 triệu, trả lãi 1.000 đồng/ngày có phải cho vay nặng lãi không?

✅ Có. Vì mức lãi này tương đương 36%/năm, trong khi pháp luật chỉ cho phép tối đa 20%/năm. Người vay chỉ có nghĩa vụ trả trong phạm vi hợp pháp, phần lãi vượt quá không phải trả.

❓ Câu hỏi 2: Nếu đã lỡ trả tiền lãi vượt mức thì có đòi lại được không?

✅ Có. Người vay có quyền yêu cầu Tòa án buộc bên cho vay trả lại phần lãi vượt quá mức quy định.

❓ Câu hỏi 3: Vay online qua app bị gọi điện khủng bố, bôi nhọ danh dự thì phải làm sao?

✅ Người vay cần lưu lại chứng cứ (ghi âm, tin nhắn, hình ảnh) và trình báo công an. Các hành vi này có thể bị xử lý về tội làm nhục người khác, cưỡng đoạt tài sản hoặc vu khống.

❓ Câu hỏi 4: Cho vay nặng lãi có bị đi tù không?

✅ Có. Nếu lãi suất cho vay gấp 5 lần trở lên so với mức pháp luật cho phép (tức >100%/năm) và thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên, thì người cho vay có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

❓ Câu hỏi 5: Khi rơi vào bẫy tín dụng đen, nên nhờ ai giúp đỡ?

✅ Người vay nên báo công an địa phương để được bảo vệ và liên hệ luật sư để được hỗ trợ pháp lý, đảm bảo quyền lợi hợp pháp và an toàn cho bản thân.

👉 Phần FAQ này giúp người đọc nhanh chóng tìm thấy lời giải cho những vướng mắc thực tế, đồng thời tăng tính thân thiện và gần gũi cho bài web.

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, Phường Dĩ An, Thành phố Hồ Chí Minh.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
📘 Facebook: Luật sư Dân sự
🎵 TikTok: @luatsutuvantphcm
📍 Google Maps: Xem bản đồ
🕐 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)