1. Vì sao tình trạng sao chép nội dung trên mạng ngày càng gia tăng và cần xử lý kịp thời?

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, nội dung số (bài viết, hình ảnh, video, infographic, tài liệu chuyên môn…) đã trở thành tài sản trí tuệ có giá trị đặc biệt lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến thương hiệu, doanh thu và uy tín của cá nhân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, cùng với sự bùng nổ của mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến, tình trạng sao chép – đánh cắp – reup nội dung đang ngày càng phổ biến, phức tạp và khó kiểm soát hơn bao giờ hết.

Nội dung trang

Chỉ với vài thao tác đơn giản, người dùng có thể:

Copy nguyên bài viết từ website hoặc blog của bạn;
Lấy hình ảnh, video đem đăng lại trên nền tảng của họ;
Reup nội dung để bán hàng, quảng cáo, thậm chí trục lợi tài chính;
Spin hoặc chỉnh sửa sơ sài rồi đăng như một sản phẩm “sáng tạo mới”.

Những hành vi này không chỉ xâm phạm nghiêm trọng quyền tác giả theo pháp luật Việt Nam mà còn gây ra nhiều hệ lụy như:

Mất uy tín cá nhân hoặc doanh nghiệp;
Giảm thứ hạng SEO do Google nhận diện sai nguồn gốc nội dung;
Mất cơ hội kinh doanh, giảm doanh thu bán hàng;
Tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh trong môi trường số.

Đáng lo ngại hơn, nhiều đối tượng còn cố tình chiếm đoạt nội dung quy mô lớn, xây dựng website hoặc kênh mạng xã hội bằng cách lấy toàn bộ tài nguyên từ người khác. Điều này làm tổn hại trực tiếp đến những người làm nghề sáng tạo nội dung, marketer, agency, chủ doanh nghiệp và các nhà xuất bản số.

Chính vì vậy, việc hiểu rõ quyền tác giả, nắm vững quy định pháp luật và biết cách xử lý hành vi sao chép nội dung là vô cùng quan trọng. Đây không chỉ là biện pháp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn, mà còn là cách xây dựng môi trường sáng tạo trực tuyến lành mạnh, minh bạch và công bằng hơn cho những người đang sử dụng các ứng dụng mạng xã hội.

XỬ LÝ HÀNH VI SAO CHÉP, ĐÁNH CẮP NỘI DUNG TRÊN MẠNG: QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT & GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ

2. Hành vi sao chép, đánh cắp nội dung trên mạng được hiểu như thế nào?

Trong môi trường Internet, việc chia sẻ thông tin diễn ra liên tục và rộng khắp, khiến ranh giới giữa “tham khảo” và “sao chép trái phép” trở nên rất mong manh. Để xác định một hành vi có bị xem là đánh cắp nội dung hay không, cần dựa vào các tiêu chí pháp lý của Luật Sở hữu trí tuệ và bản chất hành vi xâm phạm. Dưới đây là cách hiểu đầy đủ và chính xác theo quy định hiện hành:

2.1. Sao chép nội dung là gì?

“Sao chép” được hiểu là tái tạo toàn bộ hoặc một phần nội dung gốc dưới bất kỳ hình thức nào—bài viết, hình ảnh, video, thiết kế, mã nguồn, infographic…—mà không có sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả.

Hành vi này có thể diễn ra dưới nhiều dạng:

Copy nguyên văn bài viết rồi đăng lại lên website/blog khác.
Trích đoạn lớn nội dung mà không dẫn nguồn.
Sử dụng hình ảnh, video, thiết kế sáng tạo mà không xin phép.
Dùng lại nội dung đã được tối ưu SEO để phục vụ mục đích kinh doanh.

Điểm chung: Người sao chép không được phép sử dụng nội dung thuộc quyền tác giả của người khác.

2.2. Đánh cắp nội dung trên mạng là gì?

“Đánh cắp nội dung” là hành vi nghiêm trọng hơn so với sao chép đơn thuần. Đây là hành vi cố ý chiếm đoạt sản phẩm trí tuệ của người khác, sử dụng vào mục đích cá nhân như:

Tăng traffic cho website.
Thu hút khách hàng.
Quảng cáo, bán hàng.
Xây dựng hình ảnh cá nhân/ doanh nghiệp.

Hành vi này thường kèm theo một số thủ đoạn “tinh vi”:

Spin content (xào lại nội dung bằng công cụ).
Thay đổi cấu trúc câu, nhưng nội dung cốt lõi hoàn toàn giống bản gốc.
Chèn thêm một số câu từ, song vẫn giữ nguyên ý tưởng của tác giả.
Lấy lại gần như toàn bộ bố cục, tiêu đề, từ khóa SEO của bài gốc.
Gỡ watermark khỏi hình ảnh.

2.3. Khi nào hành vi bị xem là vi phạm bản quyền?

Một hành vi được xem là xâm phạm quyền tác giả khi thỏa mãn các dấu hiệu:

Tác phẩm có tính sáng tạo, được bảo hộ quyền tác giả theo Luật SHTT.
Người sao chép sử dụng trái phép, tức không được chủ sở hữu cho phép.
Sử dụng với mục đích công khai: đăng tải, phân phối, chia sẻ, kinh doanh…
Gây thiệt hại hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi của tác giả, chủ sở hữu.

Không cần đăng ký bản quyền, nội dung vẫn tự động được bảo hộ từ thời điểm được sáng tạo và thể hiện dưới dạng vật chất.

2.4. Những hành vi liên quan không bị xem là sao chép trái phép

Một số trường hợp được phép sử dụng dù không xin phép, nếu không làm ảnh hưởng đến quyền tác giả:

Trích dẫn hợp lý, có ghi rõ nguồn.
Dùng cho mục đích nghiên cứu, giảng dạy, không nhằm mục đích thương mại.
Bài viết mang tính tin tức, sự kiện thời sự.
Tác phẩm đã hết thời hạn bảo hộ (public domain).

Tuy nhiên, các trường hợp “được phép” này phải tuân thủ nguyên tắc sử dụng hợp lý (fair use) và không được làm méo mó nội dung gốc.

Xử lý tranh chấp về kiểu dáng công nghiệp đối với sản phẩm tiêu dùng 2025

3. Quy định pháp luật điều chỉnh hành vi sao chép, đánh cắp nội dung trên mạng

Hành vi sao chép, đánh cắp nội dung trên mạng không phải là chuyện “nhỏ” trong môi trường số. Pháp luật Việt Nam hiện hành có một hệ thống quy định khá chặt chẽ điều chỉnh vấn đề này, từ Luật Sở hữu trí tuệ, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính, cho đến quy định về thương mại điện tử và an ninh mạng. Hiểu rõ cơ sở pháp lý giúp cá nhân, doanh nghiệp biết cách bảo vệ nội dung của mình đúng luật và xử lý vi phạm hiệu quả.

3.1. Quyền tác giả được pháp luật bảo vệ như thế nào?

Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi 2022), mọi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới dạng nhất định đều tự động được bảo hộ từ thời điểm hoàn thành, không cần đăng ký.

Các quyền được bảo hộ bao gồm:

(1) Quyền nhân thân

Quyền đặt tên tác phẩm
Quyền đứng tên thật hoặc bút danh
Quyền công bố tác phẩm
Quyền bảo vệ sự toàn vẹn tác phẩm

(2) Quyền tài sản

Quyền sao chép
Quyền phân phối
Quyền truyền đạt nội dung đến công chúng qua Internet
Quyền cho thuê, cấp phép, chuyển nhượng…

Bất kỳ ai sử dụng những quyền này mà không có sự đồng ý của tác giả/chủ sở hữu đều là hành vi xâm phạm quyền tác giả.

3.2. Hành vi nào bị xem là xâm phạm quyền tác giả theo luật?

Pháp luật liệt kê nhiều hành vi, trong đó các hành vi phổ biến trên môi trường mạng bao gồm:

Sao chép tác phẩm mà không được phép.
Chiếm đoạt tác phẩm, đứng tên thay tác giả thật.
Công bố hoặc phân phối tác phẩm trái phép.
Làm tác phẩm phái sinh (biến tấu, chỉnh sửa, viết lại…) mà không xin phép.
Sử dụng tác phẩm đã đăng tải để kinh doanh: chạy quảng cáo, bán khóa học, tăng traffic…
Gỡ bỏ thông tin quản lý quyền (watermark, chữ ký, metadata).
Đăng tải lại nội dung gốc nhưng cố tình che giấu nguồn.

Đặc biệt, trong lĩnh vực sáng tạo số, nhiều website dùng AI, spin tool để xào lại nội dung – điều này cũng cấu thành hành vi sao chép trái phép, vì bản chất nội dung vẫn là của người khác.

3.3. Chế tài xử phạt theo quy định pháp luật

Người có hành vi sao chép, đánh cắp nội dung có thể bị xử lý dân sự, hành chính, hoặc hình sự, tùy mức độ vi phạm.

(1) Xử phạt hành chính

Theo Nghị định 131/2021/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến:

30.000.000 – 35.000.000 đồng đối với hành vi sao chép trái phép.
40.000.000 – 50.000.000 đồng khi phân phối, truyền đạt nội dung đến công chúng không phép.
Buộc gỡ bỏ nội dung vi phạm, xin lỗi – cải chính công khai, bồi thường thiệt hại.

(2) Trách nhiệm dân sự

Người vi phạm phải:

Bồi thường thiệt hại (tùy thiệt hại thực tế).
Thanh toán khoản tiền tương đương giá chuyển nhượng hoặc giá sử dụng tác phẩm.
Chấm dứt hành vi vi phạm và công khai xin lỗi.

(3) Trách nhiệm hình sự

Trong trường hợp hành vi xâm phạm quyền tác giả gây thiệt hại lớn hoặc mang tính thương mại, người vi phạm có thể bị xử lý theo:

Điều 225 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017.

Khung hình phạt bao gồm:

Phạt tiền đến 1 tỷ đồng.
Phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm.
Phạt tù 6 tháng đến 3 năm nếu có tình tiết tăng nặng.
Pháp nhân có thể bị phạt đến 3 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động.

3.4. Quy định của các nền tảng và thông lệ quốc tế

Ngoài pháp luật Việt Nam, mỗi nền tảng còn có chính sách chống sao chép nội dung như:

Facebook/Instagram: quyền báo cáo vi phạm (Copyright Report).
YouTube: hệ thống Content ID và quy trình DMCA Takedown.
Google Search: hỗ trợ DMCA Removal, ảnh hưởng trực tiếp đến SEO.
Tiktok: cơ chế báo cáo nội dung bị sao chép rõ ràng.

Thậm chí, ngay cả khi không dựa vào luật Việt Nam, chủ sở hữu vẫn có thể dùng DMCA để yêu cầu gỡ bỏ nội dung trên các nền tảng quốc tế.

4. Dấu hiệu nhận biết nội dung bị sao chép và tác động tiêu cực đối với chủ sở hữu

Hành vi sao chép nội dung trên mạng diễn ra ngày càng tinh vi, khó nhận biết bằng mắt thường. Vì vậy, việc nắm rõ các dấu hiệu đặc trưng và hiểu rõ tác động tiêu cực giúp cá nhân, doanh nghiệp chủ động phát hiện – xử lý kịp thời, tránh gây thiệt hại lớn về uy tín, tài chính và quyền sở hữu trí tuệ.

4.1. Các dấu hiệu cho thấy nội dung bị sao chép

Dựa vào đặc điểm nội dung, hành vi sử dụng và cấu trúc bài viết, có thể nhận biết việc sao chép thông qua các dấu hiệu phổ biến dưới đây:

4.1.1. Copy nguyên văn, chỉ thay đổi vài từ

Đây là hình thức sao chép thường gặp nhất. Bên vi phạm:

Giữ nguyên phần lớn nội dung.
Chỉ thay đổi các từ đồng nghĩa hoặc vài câu để né phát hiện.
Giữ nguyên cấu trúc đoạn – câu – thứ tự lập luận.

Các công cụ như Copyscape, Plagiarism Checker, Grammarly… dễ dàng phát hiện dạng sao chép này.

4.1.2. Spin content bằng AI hoặc phần mềm

Đây là hình thức “xào lại” nội dung bằng công cụ tự động, nhưng:

Ý tưởng, lập luận, ví dụ đưa ra hoàn toàn giống bản gốc.
Tính sáng tạo không có.
Tổng thể nội dung 80–90% dựa trên bài viết gốc.

Pháp luật xem đây là làm tác phẩm phái sinh trái phép, vẫn là vi phạm bản quyền.

4.1.3. Sao chép bố cục, dàn ý, tiêu đề và cấu trúc SEO

Một số trang web không copy chữ, nhưng:

Lấy lại toàn bộ cấu trúc bài SEO,
Tiêu đề – heading – dàn ý – checklist giống 90%,
Vẫn bị xem là “sao chép ý tưởng” và có thể xâm phạm quyền tác giả.

Google cũng đánh giá đây là duplicate content.

4.1.4. Sử dụng hình ảnh, video, infographic không xin phép

Hình ảnh được bảo hộ như tác phẩm mỹ thuật, nên các hành vi dưới đây đều vi phạm:

Dùng ảnh có watermark rồi xóa watermark.
Reup video TikTok, YouTube.
Lấy infographic và chỉnh sửa màu sắc.

Nhiều doanh nghiệp vi phạm vì dùng ảnh “free” nhưng lại lấy từ nguồn không cho phép.

4.1.5. Đăng lại nội dung lên nền tảng khác để quảng cáo

Ví dụ:

Lấy bài viết gốc từ blog, đăng lại Facebook kèm chạy quảng cáo.
Reup tài liệu bản quyền để bán khóa học, ebook.
Dùng nội dung của bạn để tăng traffic hoặc SEO.

Dù có ghi nguồn nhưng không xin phép, vẫn là hành vi xâm phạm.

4.2. Tác động tiêu cực đối với chủ sở hữu nội dung

Hành vi sao chép, đánh cắp nội dung gây thiệt hại lớn, không chỉ về tài sản mà cả danh dự và uy tín.

4.2.1. Mất thứ hạng SEO, giảm traffic nghiêm trọng

Google phạt các website có nội dung trùng lặp và:

Giảm thứ hạng bài gốc.
Đẩy bài copy lên cao hơn nếu website đó mạnh hơn.
Gây tình trạng mất traffic, giảm khả năng bán hàng.

Nhiều doanh nghiệp đã “mất trắng” từ khóa top 1 vì nội dung bị copy hàng loạt.

4.2.2. Thiệt hại tài chính

Các thiệt hại có thể bao gồm:

Mất doanh thu quảng cáo.
Mất khách hàng do bài copy đứng top.
Chi phí thuê luật sư, xử lý pháp lý, gỡ bỏ DMCA.

Nếu doanh nghiệp sống nhờ nội dung (content agency, media), việc bị sao chép còn ảnh hưởng trực tiếp hoạt động kinh doanh.

4.2.3. Ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp và thương hiệu cá nhân

Có nhiều trường hợp nguy hiểm:

Khách hàng tưởng rằng website copy mới là “chính chủ”.
Người dùng đánh giá tác giả gốc đạo văn.
Reputation bị ảnh hưởng khi nội dung gốc bị bóp méo, sửa sai.

Trong lĩnh vực pháp lý, y tế, tài chính, các thông tin bị copy sai lệch có thể gây rủi ro nghiêm trọng.

4.2.4. Mất thời gian, công sức xử lý vi phạm

Chủ sở hữu phải:

Thu thập bằng chứng.
Làm đơn khiếu nại hoặc DMCA.
Trao đổi với nền tảng.
Gửi cảnh báo đến website vi phạm.

Việc này đòi hỏi kiến thức pháp lý và tốn rất nhiều thời gian.

4.2.5. Giảm động lực sáng tạo

Người sáng tạo nội dung bị ảnh hưởng tâm lý khi:

Bài viết bị đạo nhái ngay khi vừa đăng.
Công sức nghiên cứu nhiều ngày bị người khác hưởng lợi.
Làm nội dung nhưng khó giữ bản quyền.

Điều này làm môi trường sáng tạo trở nên tiêu cực và thiếu lành mạnh.

5. Cách bảo vệ nội dung trên Internet

Để hạn chế tình trạng sao chép, chủ sở hữu nội dung cần kết hợp biện pháp kỹ thuật – pháp lý – SEO. Dưới đây là những cách bảo vệ hiệu quả nhất.

5.1. Biện pháp kỹ thuật

1. Chèn watermark lên hình ảnh, infographic
Giúp xác định nguồn gốc và gây khó khăn cho việc sao chép trái phép.

2. Sử dụng mã chặn copy
Áp dụng script chặn chuột phải, chặn copy chữ để hạn chế sao chép nhanh.

3. Tạo canonical link
Giúp Google hiểu đâu là nội dung gốc, tránh website copy chiếm thứ hạng.

4. Xây dựng cấu trúc nội dung độc quyền
Sử dụng khung nội dung, cách trình bày mang dấu ấn thương hiệu để khó bị sao chép 100%.

5. Dùng công cụ theo dõi sao chép
Copyscape, Grammarly, Google Alerts… giúp phát hiện sớm hành vi copy.

5.2. Biện pháp pháp lý

1. Đăng ký quyền tác giả

2. Ghi chú bản quyền (Copyright Notice)

3. Xây dựng Điều khoản sử dụng nội dung

4. Lưu trữ bằng chứng bản quyền

5.3. Biện pháp từ nền tảng & SEO

1. DMCA Takedown
Yêu cầu Google và các nền tảng gỡ bỏ nội dung vi phạm — hiệu quả nhanh và mạnh.

2. Gửi yêu cầu gỡ bài trực tiếp
Email thông báo vi phạm giúp giải quyết 70–80% vụ việc.

3. Báo cáo vi phạm trên nền tảng
Facebook, YouTube, TikTok, Google Search đều hỗ trợ gỡ bài copy.

4. Tối ưu SEO để “đánh dấu” bài gốc
Submit URL ngay khi đăng, xây dựng backlink và tác giả uy tín để Google ưu tiên bài gốc.

5. Gắn metadata bản quyền
Gắn IPTC/metadata vào hình ảnh, video để hỗ trợ nhận diện nguồn gốc.

Hành vi sao chép, đánh cắp nội dung trên môi trường mạng không chỉ xâm phạm nghiêm trọng quyền tác giả mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, thương hiệu và giá trị sáng tạo của cá nhân, doanh nghiệp. Pháp luật Việt Nam hiện nay đã có hệ thống quy định khá đầy đủ — từ xử phạt hành chính, bồi thường thiệt hại dân sự đến xử lý hình sự — nhằm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tạo môi trường sáng tạo công bằng, lành mạnh.

Nếu bạn đang gặp tình huống nội dung bị sao chép, hoặc cần tư vấn cách bảo vệ và xử lý vi phạm bản quyền trên mạng, hãy liên hệ để được hỗ trợ kịp thời. Việc hành động đúng – nhanh – hợp pháp sẽ giúp bảo vệ tối đa quyền lợi và giá trị sáng tạo của bạn.

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Châu Đốc – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh
📍 Địa chỉ: 92/49/7/20 Nguyễn Thị Chạy, khu phố Chiêu Liêu, Phường Dĩ An, Thành phố Hồ Chí Minh.
📞 Điện thoại: 0987 79 16 32
✉️ Email: luattamduc.law@gmail.com
🌐 Website: luattamduc.vn
📘 Facebook: Luật sư Dân sự
🎵 TikTok: @luatsutuvantphcm
📍 Google Maps: Xem bản đồ
🕐 Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7 (8:00 – 17:00)